تهران، به عنوان پایتخت ایران، سال‌هاست که کانون اصلی فعالیت‌های سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، آموزشی، پزشکی و اداری کشور به شمار می‌رود. پیشرفته‌ترین خدمات تخصصی در حوزه‌های مختلف در این شهر ارائه می‌شود و همین تمرکز امکانات در پایتخت، باعث شده است که سفر به تهران برای بسیاری از شهروندان سایر شهرها و استان‌ها به‌ویژه ساکنان مناطق کم‌برخوردار، به ضرورت تبدیل شود.
نبود زیرساخت‌های مناسب و ساماندهی اصولی در سیستم‌های حمل‌ونقل، فاصله‌های طولانی، زمان‌بر بودن مسیر و هزینه‌های بالای اقامت، از جمله عواملی هستند که سفر به تهران را برای مردم مناطق دورافتاده، مانند استان لرستان، سخت و پرهزینه می‌کند.
در استان‌هایی مانند لرستان، کمبود خدمات و امکانات نظیر خدمات درمانی پیشرفته، ضعف در سیستم آموزشی و محدودیت در تجارت، بسیاری از مردم را مجبور می‌کند که با وجود تمام سختی‌ها، به تهران سفر کنند و در این مسیر به طور مکرر تردد داشته باشند. در ادامه، به بررسی این موضوع که چرا سفر به تهران برای ساکنان شهرهای کم برخوردار هنوز سخت است؟ خواهیم پرداخت.
دلایل ضرورت سفر به تهران
سفر به تهران برای بسیاری از مردم مناطق دور و کمتر توسعه یافته، ضرورتی اجتناب ناپذیر است. مردم ناچارند برای درمان بیماری‌هایی که، شهرهای خودشان امکانات و متخصص لازم برای درمان آن‌ها را ندارند، راهی سفر به تهران شوند. نیاز واقعی مردم برای سفر به تهران، تفریح و سیاحت نیست بلکه اکثریت آن‌ها با هدف حل یک مشکل به تهران قدم می‌گذارند.
یکی دیگر از دلایلی که مردم را از شهرهای دور به تهران می‌کشاند، شرکت در آزمون‌ها و مصاحبه‌ها است. تهران، مرکز اصلی ایران از منظر آموزش و تربیت متخصص در هر حوزه، محسوب می‌شود. تهران سرآمد سایر شهرها در آموزش علوم و فنون مختلف و ارائه فرصت‌های شغلی است به نحوی که بسیاری از افراد برای دریافت آموزش‌های به روز در حیطه تخصص و شغلشان مجبور به سفر به تهران هستند.
در کنار دلایلی مانند مراجعه به بیمارستان و پزشک‌های متخصص، شرکت در آزمون‌ها و مصاحبه‌ها، علت‌های مهم دیگری اعم از حضور در جلسات اداری، پیگیری امور حقوقی و سرمایه گذاری نیز از مواردی هستند که موجب می‌شوند مردم مناطق کم برخوردار مانند لرستان به تهران سفر کنند.
مشکلات مسیر زمینی خرم‌آباد – تهران
جاده خرم آباد به تهران که یکی از مسیرهای ارتباطی جنوب غرب ایران به پایتخت به شمار می‌رود در نواحی متعدد و زیادی ناایمن و بدون استانداردهای لازم است. پیچ‌های تند، نبود علائم هشدار دهنده به تعداد کافی، روشنایی بسیار کم، جاده و آسفالت فرسوده عواملی هستند که سبب می‌شوند جاده خرم آباد به تهران در دسته مسیرهای ناایمن و خطرناک قرار داشته باشد.
علاوه بر مشکلات و خطرات جاده‌ای، زمانی که در این مسیر طی می‌شود هم یکی از چالش‌های سفر به تهران است. سفر از مسیرهای زمینی از خرم آباد تا تهران بسته به نوع وسیله نقلیه، ایام سال و میزان ترافیک چیزی حدود 7 تا 10 ساعت زمان می‌برد. تحمل این مسیر و طی کردن این مدت زمان، برای افراد سالمند، بیماران و کودکان دشوار و طاقت فرساست.
نبود زیرساخت‌های حمل و نقل استاندارد، عدم خطوط ریلی و پروازهای منظم، مواردی هستند که افراد به رغم سختی مسیر، صرف انرژی و زمان زیاد از مسیرهای جاده‌ای برای سفر به تهران استفاده کنند. این مسیر برای شهرهای اطراف خرم آباد که ابتدا باید خود را به خرم‌آباد برسانند و سپس از آنجا به سمت تهران حرکت کنند، فرسایشی‌تر نیز هست. بنابراین اگر امکان تهیه بلیط هواپیما خرم‌آباد تهران به صورت منظم محیا باشد، چالش‌ها و سختی راه به میزان حداقل خود می‌رسد.
ضرورت و مزایای پرواز مستقیم از شهرهای کم‌برخوردار به تهران
بسیاری از افراد ساکن در شهرهای دور از تهران برای درمان، تحصیل و یا الزامات شغلی نیاز دارند که به صورت مداوم به تهران سفر کنند. در چنین شرایطی سفر از طریق مسیرهای زمینی باعث می‌شود که زمان و انرژی زیادی صرف رفت و آمد شود. بنابراین وجود بلیط هواپیما و پروازهای منظم به صرفه جویی در زمان و انرژی کمک شایانی می‌کند.
صرف زمان زیاد در جاده و بودن در مسیرهای طولانی منجر به خستگی جسمی و روحی می‌شود و در طولانی مدت اثرات منفی را برجا می‌گذارد. افرادی که به درمان فوری نیاز دارند و یا با هدف شرکت در مصاحبه و جلسه رسمی راهی سفر می‌شوند، نیاز به انرژی کافی و آرامش روان دارند. بنابراین ساماندهی سفرهای هوایی برای کاهش چشم‌گیر زمان و خستگی سفر، ضرورتی اجتناب ناپذیر است.
پروازهای مستقیم و منظم مزایای متعددی را برای مسافران به همراه دارد. فشار روانی و جسمی را به میزان قابل توجه‌ای به ویژه برای افراد سالمند، بیماران و کودکان کاهش می‌دهد. برای انتقال بیماران با شرایط حاد و اضطراری، پرواز هوایی بهترین گزینه به شمار می‌آید.
در نگاه اول شاید هزینه‌ی سفرهای هوایی بیشتر از سفر زمینی به نظر بیاید، اما دسترسی به مسیرهای هوایی این امکان را فراهم می‌کند که سفرها کوتاه شوند و نیاز به اقامت طولانی مدت و پرداخت هزینه‌ی بالایی برای اقامت و تهیه غذا نباشد.
توسعه مناطق محروم در گرو ساماندهی شرایط سفر
سفر به تهران از مناطق کم برخوردار به دلایل متعددی اعم از: استاندارد نبودن حمل و نقل، ضعف جاده‌ها، نبود پروازهای منظم و همیشگی با چالش رو به رو است و هنوز هم سخت و فرسایشی محسوب می‌شود. تمرکز عمده‌ی نهادهای اجرایی بر تقویت و پیشرفت تهران به عنوان پایتخت و عدم توجه به شهرهای دور، باعث ایجاد شکاف عمیق امکاناتی بین شهرهای مناطق دور با تهران شده است.
بنابراین افراد زیادی مجبور هستند که برای حل خیلی از مشکلات اداری، درمان بیماری‌های خاص، بهره‌مندی از آموزش‌های نوین، مشارکت در بازارها و تجارت به تهران سفر کنند. کاهش شکاف امکاناتی بین تهران و شهرهای دور، هم به نفع مردم مناطق محروم است و هم از ترافیک جمعیتی تهران می‌کاهد.
با این حال پیش نیاز ضروری برای رفع این تفاوت‌ها، بهبود شرایط حمل و نقل مناطق کم توسعه و سهولت سفر به کلانشهرهایی همچون تهران است. دسترسی به سفرهای هوایی و حتی زمینی منظم و با کیفیت، بر روند رشد و توسعه شهرها تاثیر بسزایی دارد.
