در انجام کارهای بانکی یک شماره حساب، یک شماره کارت و یک شماره شبا وجود دارد که هر کدام از آن‌ها کاربردهای متفاوتی دارند. بسیاری از افراد در کاربرد شماره شبا و شماره حساب دچار تردید هستند، در این مطلب با معرفی کاربرد هرکدام از این موارد، تفاوت‌های آن‌ها را بررسی می‌کنیم.
شماره شبا چیست و چه کاربردی دارد؟
بانک‌ها از شیوه‌های متفاوتی برای شماره‌گذاری حساب‌های مشتریان استفاده می‌کنند، به همین دلیل است که شماره‌حساب‌های بانک‌های مختلف شبیه به هم نیستند. این موضوع باعث می‌شود تا انتقال پول بین بانک‌های مختلف، دردسرساز باشد، چرا که برای جابجایی پول بین‌بانکی به یک فرمت یکپارچه نیاز است. شناسه استاندارد بین‌المللی روشی است که برای یکپارچه‌سازی شماره‌حساب‌های بانکی طراحی شده است. در این روش هر حساب بانکی دارای یک شناسه منحصر به فرد است که در ایران با نام «شناسه بانکی ایران» و یا به طور اختصار «شبا» شناخته می‌شود. این شماره در ایران با IR شروع شده و پس از آن 24 رقم دیگر قرار می‌گیرد.
شماره شبا در انتقال وجه بین‌بانکی پایا و ساتنا کاربرد دارد. همچنین، هنگام گرفتن ابزارهای دریافت پول مانند دستگاه کارت‌خوان (POS) و یا درگاه اینترنتی باید شماره شبا داشته باشید. برای دریافت شماره شبا خودتان نیاز نیست مراحل زیادی طی کنید. تمامی حساب‌ها شماره شبا دارند و شما می‌توانید برای تبدیل شماره حساب به شبا از طریق وبسایت یا اپلیکیشن «رده» اقدام کنید.
ساختار شماره شبا چگونه است؟
شماره شبا از 26 کاراکتر تشکیل شده است که ترتیب از چپ به راست شامل سه جزء اصلی زیر می‌شوند:
- CC: شناسه کشور (دو حرف آغازین – تنها حروف موجود در این کد)
- CD: شناسه کنترل درستی ساختار (Check Digit) (دو رقم پس از حروف آغازین)
- BBAN: شماره حساب بانکی پایه (بیست و دو رقم پایانی)
BBAN که شامل بیست و دو رقم پایانی شماره حساب بانکی پایه است، از چپ به راست به سه جز تقسیم می‌شود:
الف) شناسه بانک: سه رقم اول شماره حساب بانکی پایه نشاندهنده بانک صادرکننده شماره شبا است. شناسه برخی از بانک‌های ایرانی را در فهرست زیر مشاهده می‌کنید:
- 010 بانک مرکزی
- 011 بانک صنعت و معدن
- 012 بانک ملت
- 013 بانک رفاه
- 014 بانک مسکن
- 015 بانک سپه
- 016 بانک کشاورزی
- 017 بانک ملّی ایران
- 018 بانک تجارت
- 019 بانک صادرات ایران
- 020 بانک توسعه صادرات ایران
- 021 پست بانک ایران
- 051 موسسه اعتباری توسعه
- 053 بانک کارآفرین
- 054 بانک پارسیان
- 055 بانک اقتصاد نوین
- 056 بانک سامان
- 057 بانک پاسارگاد
- 058 بانک سرمایه
ب) نوع حساب بانکی: رقم چهارم نشاندهنده نوع حساب بانکی است. به طوری که، عدد صفر (0) شناسه حساب‌های سپرده بانکی و عدد یک (1) شناسه حساب‌های تسهیلات بانکی را نشان می‌دهد.
پ) شماره حساب بانکی: هجده رقم پایانی از شماره حساب بانکی (صادرشده توسط هر بانک) و صفرهای پرکننده در سمت چپ آن تشکیل شده است. به عبارت دیگر، اگر شماره حساب بانکی صادرشده توسط هر بانک کمتر از هجده رقم باشد، به سمت چپ آن به تعداد مورد نیاز عدد صفر اضافه می‌شود تا هجده رقم تکمیل شود.
شماره حساب چیست؟
شماره شناسایی حساب شما در بانک شما وجود دارد. بسیاری از افراد این شماره را با شماره کارت اشتباه می‌گیرند. در واقع، شماره حساب برای انتقال وجه داخلی بین حساب‌های یک بانک کاربرد دارد. تمامی حساب‌ها شامل حقوقی و حقیقی و از جمله سپرده سرمایه‌گذاری و جاری یک شماره حساب دارند.
روش پیدا کردن شماره حساب از شماره کارت
در برخی از موارد افراد دوست دارند بدانند شماره کارتی که قرار است برای آن پول واریز کنند به چه بانکی مربوط است. در لیست زیر می‌توانید جمعی از بانک‌ها و پیش شماره کارت‌های ارائه شده توسط آن‌ها را مشاهده کنید. با ارائه شماره کارت به بانک می‌توانید شماره حساب خود را دریافت کنید.
- بانک ملی ایران: 603799
- بانک سپه: 589210
- بانک توسعه صادرات: 627648، 207177
- بانک صنعت و معدن: 627961
- بانک کشاورزی: 603770، 639217
- بانک مسکن: 628023
- پست بانک ایران: 627760
- بانک توسعه تعاون: 502908
- بانک اقتصاد نوین: 627412
- بانک پارسیان: 622106، 639194، 627884
- بانک پاسارگارد: 639347، 502229
- بانک کارآفرین: 627488، 502910
- بانک سامان: 621986
- بانک سینا: 639346
- بانک سرمایه: 639607
- بانک تات: 636214
- بانک شهر: 502806، 504706
- بانک دی: 502938
- بانک صادرات: 603769
- بانک ملت: 610433، 991975
- بانک تجارت: 627353
- بانک رفاه: 589463
- بانک انصار: 627381
- بانک ایران زمین: 505785
- بانک مرکزی: 636795
- بانک حکمت ایرانیان: 636949
- بانک گردشگری: 505416
- بانک قرض الحسنه مهر ایران: 606373
- موسسه اعتباری توسعه: 628157
- موسسه مالی اعتباری کوثر: 505801
- موسسه مالی اعتباری مهر: 639370
- بانک قوامین: 639599
البته می‌توانید به خودتان زحمت مراجعه به بانک را ندهید و اگر به دنبال دانستن شماره حساب خودتان یا هر شخص دیگری هستید، به وبسایت یا اپلیکیشن «رده » مراجعه کنید. در این وبسایت امکان گرفتن شماره حساب از روی شماره کارت وجود دارد. یعنی کافی است شماره کارت ۱۶رقمی خودتان را وارد کنید و شماره حساب بگیرید. به همین سادگی و بدون نیاز به مراجعه به بانک یا عابربانک یا جستجو در اینترنت، شماره حساب خودتان را خواهید گرفت.
دریافت شماره شبا، تبدیل شماره حساب به شبا یا تبدیل شماره شبا به حساب، همه جزو خدماتی است که بعد از عضویت در رده می‌توانید از آن‌ها استفاده کنید. اولین مزیت گرفتن شماره شبا از رده این است که دریافت یک شماره شبا در سایت یا اپلیکیشن کاملا رایگان است. دومین مزیت مهم رده هم امکان دریافت شماره شبا یا تبدیل شماره شبا به حساب تمام بانک‌هاست.
جمع‌بندی
همانطور که در ابتدا گفتیم برای شماره حساب، شماره کارت و شماره شبا مفاهیم جداگانه وجود دارد و نمی‌توان این عبارات را به جای یکدیگر استفاده کرد. شماره حساب، شناسه‌ای است که شما با ارائه شماره کارت به بانک، می‌توانید آن را دریافت کنید. این شماره برای انتقال وجه داخلی بین حساب‌های یک بانک کاربرد دارد. تمام حساب‌ها، دارای شماره حساب هستند. اما شماره شبا، شناسه‌ای 26 رقمی، با ساختاری متفاوت است که برای انتقال وجه بین بانکی استفاده می‌شود. این نکته را هم در نظر داشته باشید که هر شماره حساب یک شماره شبای یکتا دارد. اگر همچنان درمورد تفاوت بین شماره حساب و شماره شبا سوالی دارید، حتما برای ما بنویسید.
